Reuring in de poëzie

Column uit De Gelderlander van 30 januari:

Reuring in de poëzie

Als je de reacties on­der internetberich­ten serieus moet nemen – wat je dus nooit moet doen – dan waren er mensen die liefst ook nog de benefietac­tie voor de gedupeerden van de brand aan de Groesbeek­seweg in de fik hadden gesto­ken.

Dat de kunstenaars hun schade wat willen beperken door kunst te verkopen, zorgde voor een handvol woedende reacties bij Omroep Gelder­land. Het ging weer over te du­re kunst, onterechte subsidies en meer van dat soort eeuwige clichés.

Gisteren werd de be­richtgeving over de aankoop van een schilderij door Kröller-Müller op de site van de omroep aangekondigd met ‘Dit kost het Kröller-Müller Mu­seum 2,8 miljoen’. Daar weten ze ook wel wat de reacties zul­len zijn: ‘Weggegooid geld’ en ‘Kan mijn nichtje van negen ook’.

Goedkoop scoren dus. Net als Omroep Gelderland maakt het Brabants Dagblad in Til­burg de vergissing te schrijven voor mensen die het hardste schreeuwen. Nu botst de cultu­rele sector in Tilburg keihard met een cultuurredacteur die een beetje reuring wil veroor­zaken.

Niks mis met reuring, het kan mij niet hard genoeg reuren. De deels terechte kri­tiek in Tilburg is dat de stuk­ken eigenlijk opinies zijn, ver­momd als nieuwsberichten.

Van wat hoger niveau was de discussie over de VSB Poëzie­prijs. In NRC Handelsblad be­kritiseerde een redacteur de nominaties en de verantwoor­ding van de jury daarvoor.

Daarop reageerde het bestuur van de prijs weer boos. Het is me wat, een discussie over poë­zie, dat is de laatste twintig jaar ook niet meer voorgeko­men. Er is nooit reuring over poëzie, omdat die grotendeels genegeerd wordt. Het is een taaie kunstvorm. Zou Omroep Gelderland er iets over schrij­ven, dan zouden de reacties zijn dat het niet eens rijmt en ook zou er vast weer eentje in de reacties schrijven dat hij met zijn sinterklaasgedichten betere prestaties neerzet, ‘en al­lemaal zonder subsidie!’.

Het gedoe rond de VSB Poëzieprijs was dat de jury engagement zocht en de journalist vond dat een dichter zelfstandig moest opereren. Tsja, ik heb daar ei­genlijk geen mening over. Wel over gedichten op muziek en dat is zaterdag en zondag in Bi­bliotheek De Mariënburg te ho­ren.

Vandaag begint namelijk de Poëzieweek. Morgen zet sin­ger- songwriter Collin Hoeve gedichten op muziek en dat is verrekte lastig. Dat wordt altijd bewezen bij de Poetracks-avon­den, waar muzikanten hetzelf­de doen.

Voor beginnende bands is het lastig en ook geves­tigde artiesten worstelen nog met een tekst die niet de hun­ne is en soms een ingewikkeld ritme heeft. Het is altijd span­nend om te zien hoe de muzi­kant het ervan afbrengt.

Poëzie en reuring kunnen dus best sa­men, zonder dat daar een krant of site aan te pas komt.

Het lichaam hapert, maar de stem van Anouk breekt niet

Het was allesbehalve vanzelfsprekend dat Anouk vrijdag in het Gelredome stond. Dit eerste concert had het tweede concert moeten zijn, maar door ziekte en gebrek aan stem was de start van Symfonica in Rosso woensdag afgelast.

Alternatieve nieuwjaarsreceptie

Verschenen op 4 januari in De Gelderlander.

De nieuwjaarsreceptie van de Gemeente Nijmegen kost 30.000 euro, bericht Omroep Gelderland. Laat Jo Janssen het maar niet horen. “dèttig duuzend euro, uùt uw pottemonnee, de Waal ingegooid”.

Het grootste deel van dat bedrag wordt natuurlijk besteed aan de huur van de Vereeniging. Op de nieuwjaarsreceptie wordt de Nijmegenaar van het jaar bekend gemaakt. Iemand, ik noem geen namen, die op het lumineuze idee is gekomen om dit soort evenementen tegenwoordig gratis in de leegstaande parkeergarage op het Keizer Karelplein te organiseren, is niet genomineerd. Maar u hoort mij niet klagen. De drie genomineerden verdienen de titel allemaal. Al mag het concept van die nieuwjaarsreceptie best eens op de schop.

De gemeente wil graag iets doen voor de burgers, is de achterliggende gedachte. Maar die burgers zijn er helemaal niet. De Vereeniging zit vol met mensen die werken bij de gemeente, geld krijgen van de gemeente of geld willen van de gemeente. Aangevuld met een groep mensen die minimaal 60 jaar in Nijmegen woont. Het vertier komt dit jaar van een groepje freerunners. Dat is een wonderlijk soort apenkooien in de publieke ruimte. Zolang ze zich niet van het balkon de zaal van De Vereeniging instorten, ben ik niet onder de indruk.

De gemeente heeft de kosten ten opzichte van 2012 gehalveerd. Laten we het volgend jaar anders doen. Laten we 300.000 euro spenderen en dan echt een feest voor alle Nijmegenaren geven. Op de Grote Markt, met de Fantasticos, De Staat, Frank Boeijen, Michiel Braam, The Bips, The Memphis Maniacs, Zo Moeilijk, Pieter Derks, Dennis Gaens en een conference van Jo Janssen.

Die hebben dan toch niks te doen. Er is namelijk niks te doen in het eerste weekend van het nieuwe jaar. Alleen Doornroosje en The Matrixx hebben genoeg personeel om de uitgeputte ploeg van het oudjaarsfeest te vervangen en gelijk weer wat activiteiten te organiseren.

Voor de alternatieve nieuwjaarsreceptie moet je daar wezen. In Doornroosje krijg je afrobeat voor je kiezen. Van een stel Amsterdamse snotneuzen die Jungle By Night heten. En dat klinkt geweldig. Kunnen we dat ook krijgen in Nijmegen? Jonge mensen die muziek maken met niet-westerse invloeden. Dat mag toch wel in de stad van het mooiste Nederlandse festival voor, sorry voor de term, wereldmuziek? En dan volgend jaar optreden op het nieuwe nieuwjaarsfestival.

Groesbeek de gekste

Column verschenen op 28 december in De Gelderlander.

Gruusbek. Er is geen dorp rond Nijmegen dat ik meer fascinerend vind. En ik ken ze, als wielrenner, allemaal. Al fiets ik natuurlijk het liefst in Groesbeek vanwege het prachtig glooiende groen in de omgeving.

Groesbeek zelf heeft iets vreemds. De beste symboliek die bij het dorp past, was een beeld dat ik niet snel zal vergeten. Ik zag er ooit een jongen zijn scooter langs de kant van de weg zetten. Hij deed zijn helm af, kotste in een perkje, deed zijn helm weer op en reed verder. Zijn vriendin, die achterop zat, verroerde geen vin. En dat op een gewone doordeweekse ochtend.

Een andere keer zag ik een man, op een brommer of een fiets, met een kat op zijn schouder rijden. Ik vertelde het verhaal met verbazing aan een jongen die jaren in Groesbeek woonde. Hij kende de man bij naam. Het was blijkbaar een doodnormale verschijning daar. Dingen die op andere plekken surrealistisch zijn, zijn in Groesbeek normaal.

Ik heb altijd gehoord dat Groesbekers niet van buitenstaanders houden. Een kleine duik in de geschiedenis van Groesbeek leert dat ze er lange tijd geïsoleerd hebben geleefd. Dat verklaart een hoop.

Maar dan snap ik nog steeds niet dat er zes voetbalverenigingen zijn op 19.000 inwoners (het grotere Beuningen heeft welgeteld één voetbalclub), waarvan er drie op het hoogste niveau meedraaien. Om het maar niet te hebben over de 180 (!) carnavalsverenigingen in de hele gemeente. Wederom surrealistisch.

En in Groesbeek hebben ze ook muziek. Dankzij de nieuwe Nederlandstalige hitsensatie de Fantasticos, is er eindelijk weer aandacht voor die eerdere bands van het duo: The Sunstreams en The Moonlights. Groesbeeks glorie. Luister vandaag even Aan De Grens Van De Duitse Heuvelen terug, een klassieker. Dat nummer speelden ze in 1979 zo verstijfd bij Op Volle Toeren dat het leek alsof de Taliban met geslepen messen achter de camera stond.

Er is natuurlijk ook andere muziek in Groesbeek, afkomstig uit de krochten van het al 41 jaar oude jongerencentrum Maddogs. Eerlijk gezegd ken ik alleen de band Intero en denk daardoor dat er naast de Fantasticos enkel gitaargeweld uit Groesbeek komt.

De Groesbeekse hardcoreband Through The Struggle verandert dat beeld niet. Zij staan vanavond op Ramblin Rose. Als de bassist speelt terwijl een levende kip op zijn hoofd balanceert en de drummer halverwege een stuk van zijn bekkens opeet, zou het me niet eens verbazen. De uitleg dat het Groesbeeks is, zou volstaan.

Column: Boos op Gordon

Column verschenen op 30 november in De Gelderlander

Hij komt! Niet de Sint, maar The Boss. Bruce Springsteen komt naar Nijmegen. Eindelijk, zou ik bijna zeggen. De eerste boze Hazenkampbewoner meldde zich direct al onder de aankondiging op de Gelderlandersite. Dat hij weer een dagje zijn hond niet kan uitlaten. Heerlijk.

Over boos gesproken. Dat is Springsteen dus. Vanwege de crisis en hoe die kleine ondernemers en kleine gemeenschappen treft. De oude zanger kan zich er ontzettend kwaad over maken. Dat hoeft niet. Springsteen heeft alles bereikt, is financieel onafhankelijk en zou zelfs met pensioen kunnen gaan. Ware het niet dat hij wordt voortgedreven door liefde, woede en passie.

Juist daarom kan ik me zo boos maken om de tegenpool van Springsteen: Gordon. Die is ook vaak boos, maar dat draait altijd om hemzelf. Gordon zal nooit malen om het leed van een ander, enkel om het leed dat hemzelf treft. Dat hij niet naar het Songfestival mag, dat hij het Songfestival verliest, dat hij zijn band terugtrekt van Dutch Valley (waarna er maar liefst tien mensen minder op het festival komen), dat hij zich niet langer veilig voelt in Zuid-Afrika omdat een blanke boer is vermoord.

Lees die laatste reden nog eens. Gordon wil zijn tweede huis in Zuid-Afrika verkopen omdat er een blanke boer is vermoord. Ook klaagt hij over het verkeer en de prijs van voedsel. Hoe diep heeft die man het hoofd in zijn eigen achterste zitten? Zuid-Afrika zit vol met enorme problemen. Armoede, werkloosheid, criminaliteit, de gevolgen van al die jaren Apartheid. En die verwende te rijke Gordon heeft alleen oog voor zijn eigen probleempjes. Als Zuid-Afrikaan zou ik zeggen: en blijf alsjeblieft weg!

Mogelijk stuurt Gordon morgen een boze brief naar deze krant. Hij houdt niet van kritiek die op de man wordt gespeeld, dat doet hij zelf echt nooit. Hij heeft daar ook helemaal geen carrière van gemaakt. Toen Marcel van Roosmalen in nrc.next de muziek van Gordon en zijn band L.A. The Voices “erkende kutmuziek” noemde, klom de zanger gelijk in de pen. Hij zei zijn abonnement op. Iedereen verbaasd. Had Gordon dan een abonnement op nrc.next? Het relletje werd door Gordon in RTL Boulevard vakkundig uitgevent samen met zijn producent Albert Verlinde. Het is om misselijk van te worden.

Ik word er boos van. Vandaar dat ik iedereen oproep om vrijdag niet naar LA The Voices in Holland Casino te gaan. Als je wel gaat, zwaai dan even met een ANC-vlag. Zal hem leren.

De anarchistische wethouder

Column in De Gelderlander van 16-11-2012

Ik zie kansen, beste mensen. Nu columnist Pieter Hilhorst wethouder in Amsterdam wordt, hoor ik het Nijmeegse pluche ook al roepen. Er zijn immers genoeg Nijmeegse wethouders die vleugellam richting het einde van hun termijn strompelen. Daar kan een man met een duidelijke visie verandering in brengen.

Ik zal alvast even wat actiepunten opnoemen. Naast de streep die er uiteraard door de Donjon gaat, u kent mij, mag ook boer Adrie in Lent weer gewoon koeien op dat nieuwe eiland laten grazen dat de gemeente zonder duidelijke reden dan prestige aanlegt. Hoge waterstanden ammehoela.

Verder komt er een nieuwe feestlocatie op het Keizer Karelplein, sterker nog, die is er al. Er is geen auto te vinden in de tweede laag van die nieuwe parkeergarage, ideale plek voor een rollerdisco, mooie technofeesten en meer. Centraal gelegen, lekkere ruimte, schilderijtje van de Pierson-rellen erbij, goede galm. Als ik ooit een guerrillafeestje zou willen organiseren dan zou ik een busje met een flinke geluidsinstallatie regelen en dan in het geheim daar op zaterdagavond een feestje organiseren. Ik wil niemand op ideeën brengen hoor (tip: verstuur je uitnodiging niet via Facebook), als toekomstig wethouder, maar mocht iemand dit soort illegale activiteiten gaan ontplooien, geef me dan alsjeblieft even door hoe laat het begint.

Verder ga ik in gesprek met de nieuwe directeur van de Schouwburg die nu al twee keer in deze krant kletst over de staat van haar gebouwen en werkelijk denkt dat ze Duitsers kan trekken, maar met geen woord rept over de programmering. Waar denkt ze dat die Duitsers en studenten op af komen, de koffie?

Wat een slagvaardige wethouder, zult u denken. Maar is zijn verleden wel zo fris? Kwam hij vroeger niet in anarchistische tenten als De Onderbroek? Ik ben daar heel transparant in, ik vind die Anarchistische Groep Nijmegen wel een koddige verrijking van de stad. Ze moeten in hun blaadje niet een massamoordenaar als Ulrike Meinhof gaan citeren, maar dat ze het vermaarde Human Alert naar Nijmegen halen op hun afscheidstournee, hoe kun je daar nu tegen zijn?

Het is trouwens een benefiet voor die Anarchistische Groep, beetje jammer dat ook zij zijn gevallen voor het kapitalistische systeem. Als wethouder beloof ik mij daar verre van te houden en samen met mijn zaakwaarnemer Jaap Modder ga ik met het volste vertrouwen de onderhandelingen over mijn toekomstige pensioengat in.

Vrijdag 16 november, Onderbroek, Human Alert en Mistake, 21:30 uur

Savages als Joy Division

Column in De Gelderlander van 2-11-2012

Een bevriende fotograaf vertelde me ooit dat Anton Corbijn helemaal niet zo goed was, technisch gezien dan. Je kunt mij alles wijsmaken, ik weet niks van fotografie. Mijn techniek is om twintig foto’s te maken en dan hopen dat er één goede tussen zit.

De techniek van Corbijn schijnt vooral in de nabewerking te zitten. Het zal best, maar het kan net zo goed kinnesinne zijn van jaloerse fotografen. Wat je dan weer niet kunt ontkennen, is dat Corbijn er altijd op het goede moment bij was.

Die foto van Joy Division, hun ruggen gefotografeerd terwijl ze in een tunnel staan, waarbij zanger Ian Curtis de enige is die omkijkt, Anton Corbijn werd er wereldberoemd mee. Zeker omdat Curtis op jonge leeftijd overleed en hij maar weinig was gefotografeerd.

Als popfotograaf moet je erbij zijn op momenten dat er geen andere fotograaf in de buurt is en ook de muzikanten niet langer op je letten. Een fotograaf als Tom Roelofs heeft dat begrepen. De Arnhemmer gaat al jaren met onbekende bandjes mee op tournee. Hij slaapt op banken, eet de vieze maaltijden die zij voorgeschoteld krijgen en is altijd onderweg.

Pas over een paar jaar weten we of hij ook een band van het formaat Joy Division of U2 in hun beginstadium heeft gevolgd. Dan is zijn kostje gekocht. De band geeft altijd voorrang aan de mensen die wel in hun geloofden toen ze pas begonnen.

Wie die werkwijze volgt, zou ook eens bij Savages moeten aankloppen. De vrouwenband is nog geen jaar bezig, maar kan heel groot worden. De Britse krant The Guardian zet iedere week een nieuwe band in de spotlight. Ze zijn dol op hypes, maar zo enthousiast als voor Savages heb ik ze zelden gezien. Het leek alsof de schrijver een tijdje in een zakje had zitten hyperventileren nadat hij het artikel had geschreven.

Zo moet het zijn geweest voor de mensen die de eerste nummers van Joy Division, Siouxie and the Banshees en Public Image Ltd. Hoorden, schreef hij. “Die onaardse kracht en het gevoel dat je een bericht krijgt van een verre, andere realiteit.” Savages maakt postpunk en blikt terug op new wave, ze worden vergeleken met Joy Division, Slits en Liars. Ze maakten dit jaar op De Affaire hun debuut buiten Engeland. Wie nu hun ultieme foto maakt, kan weleens binnenlopen.

YOLO

Column verschenen op 26-10-2012 in De Gelderlander

Een generatiekloof tussen mensen van dezelfde generatie. Dat kan dus ook al. Het viel op tijdens een lunch waar iemand “YOLO” riep. Twee dames keken verbaasd op. De ene was van mijn leeftijd, de ander iets jonger.

Het is niet heel vreemd om YOLO niet te kennen, er zijn ook mensen die net zo kijken als Barbie die de Stelling van Fermat wordt uitgelegd, als je ze de afkortingen FTW, OMG, WTF, NSFW of MILF voorlegt. Je kunt het mensen toch moeilijk verwijten dat ze niet de hele dag het internet afspeuren. Dat ik nou nooit een fatsoenlijke baan heb geleerd en daarom maar continu als een soort van werk Facebook, Twitter, Tumblr, blogs, sites en mail zit te bekijken, betekent niet dat anderen hetzelfde moeten doen. Het is een godswonder dat ik de tijd nog vind een woord op papier te krijgen.

YOLO is Carpe Diem voor simpele zielen. Het is de afkorting van You Only Live Once. Nadat Felix Baumgartner parachute had gesprongen van 39 kilometer hoogte stond het internet binnen de kortste keren vol met foto’s van zijn sprong waarop YOLO stond geschreven.

Joost Conijn die met een zelfgebouwd vliegtuig over Afrika vliegt, of Jonas Staal die lekker tegen Wilders tekeer gaat. Twee keer YOLO in de kunst, want een wat voorzichtig persoon zou tegen ze zeggen: “zou je dat nou wel doen?” En daar zijn kunstenaars ook voor, om iets te doen wat de rest nalaat.

Ik heb de twee heren van Collectief Deruyter nog niet ontmoet, maar uit de verhalen die ik hoor van hun verblijf in het Besiendershuis, als artist in residence, kreeg ik een blij YOLO-gevoel. Ze organiseerden gister de Kroketten & Kutdisco. DJ’s zouden muziek draaien en tegelijkertijd kroketten frituren.

“Zou je dat nou wel doen? Dit loopt natuurlijk gigantisch mis.” Er is vast iemand die het tegen ze gezegd heeft, maar ze doen het lekker toch. Gelukkig maar. Het Collectief is op zoek geweest naar de beste kroket van Nijmegen en zegt die met Het Savarijn samen te hebben ontwikkeld, tenzij er gister een Nijmegenaar met een betere kwam. Ze hebben ook het König-orgel van de St. Stevenskerk gesampled en de machine van De Staat, naast vele andere dingen. Zaterdag sluiten ze hun tijd in Nijmegen af met een tweede maf feest in Doornroosje waarop dit alles wordt gepresenteerd. Omdat er ook nog wel eens iets zinnigs uit YOLO voortkomt.

Watch The Throne in het Gelredome

Recensie in De Gelderlander

Recensie op OOR.nl

Fortarock

Recensie Fortarock, 04-06-2012 – Gelderlander

Nog nooit was Fortarock zo snel uitverkocht en nooit stonden er grotere namen dan nu. De vierde editie van het metalfestival was bij voorbaat al de beste editie, dat moest zaterdag alleen nog even worden waargemaakt. Alleen het weer kon nog roet in het eten gooien, maar het was perfect.

Al blijft het heet met de brandende zon op al die zwarte T-shirts en gezien de rode nekken was de zonnebrandcrème vaak thuisgelaten. Thuis in Nederland, maar ook in België en Duitsland. De fans waren van heinde en verre gekomen voor wat inmiddels het belangrijkste metalfestival van Nederland is.

Buiten de hekken deelde een bevriende kenner vooraf kijk en luisteradvies uit. Dat we echt even Steel Panther moesten zien, dat Anthrax nog steeds superstrak was, dat Machine Head sinds het derde album volgens hem niet meer interessant was en dat Jeff Hanneman ontbrak bij Slayer vanwege een vleesetende bacterie in zijn arm na gebeten te zijn door een giftige spin.

Lekker verhaal. Op naar Steel Panther dus, een parodie op de hair metal van de jaren tachtig. Geen band is meer pop dan Steel Panther vandaag. Het mag dan een geintje zijn (de bassist werkt tussen ieder nummer zijn haar bij met een spiegeltje en een bus haarlak), de muziek is goed genoeg om door de hele tent woord voor woord te worden meegezongen.

Steel Panther geeft het startsein voor de grotere namen op Fortarock. De middag was voor de nieuwe en avontuurlijke namen, bekend bij de kenners, obscuur voor de leken. Maar er zijn amper leken op Fortarock. Genoeg bezoekers komen speciaal voor Asphyx, Trivium, The Devin Townsend Project of Nasum.

De grote namen van Fortarock zijn, naast Lamb Of God en Meshuggah, echter Anthrax, Machine Head en Slayer (respectievelijk geformeerd in 1981, 1991 en 1981). Niet bepaald beginners dus. De heren van Anthrax zijn zichtbaar niet meer de jongsten, de sik van gitarist Scott Ian is inmiddels geheel grijs, maar strak is het nog wel. Voor veel bezoekers is het een uurtje jeugdsentiment.

Machine Head is jonger en brengt een enthousiast publiek op de been, massaal gaan de handen de lucht in bij de band van Robb Flynn. Fortarock is sowieso een festival voor de echte muziekliefhebbers. Op andere muziekfestivals hangt een groot deel van het publiek de hele dag in het gras. In Park Brakkenstein lopen bezoekers massaal tussen tent en hoofdpodium om alle optredens te zien.

En ook al laat het bier of de vermoeidheid tegen tienen sporen na, de afsluiter op Fortarock wil niemand missen. Slayer is hèt ijkpunt in de metal. Er is geen band die zo bekend, zo geloofwaardig en zo populair is. Niet voor niks is het eerste wat een metalliefhebber in jolige toestand roept: Slayer!

Als de Amerikanen het podium betreden is het gejuich dan ook niet van de lucht. Nummers als Mandatory Suicide en Chemical Warfare brengen de stemming er goed in. Angel Of Death en toegift Raining Blood maken het feestje compleet.

Een bijzonder sterk optreden. Het geSlayeeeeeeer in het publiek is na afloop dan ook niet van de lucht. De gedroomde afsluiter van een perfecte metaldag. Op de Heyendaalseweg roept een jongen vanaf de spoorbrug richting treinstation dan ook dat ene woord wat na Fortarock op ieders lippen ligt: Slayeeeeeeeer!